Atatürk’ün gizli telgraf hattı…

Atatürk’ün gizli telgraf hattı…

Sirkeci Postanesi`nin bodrumunda Atatürk`ün Kurtuluş Savaşı`nda İngilizler`in işgali altındaki İstanbul`dan `çok önemli mesajları` aldığı gizli telgraf hattı
bulundu. Türk İslam Eserleri Arkeoloğları, savaşın kaderini belirleyen bu gizli hattın tarihi hat olduğunu tescil etti.

PTT Genel Müdürlüğü, postacılar tarafından yıllardır efsane olarak anlatılan tarihi bir hattın peşine düştü. Sonunda Atatürk`e İngiliz`in işgali altındaki İstanbul`dan Kurtuluş Savaşı`nın kaderini değiştiren mesajların gönderildiği gizli telgraf hattını buldu. İhsan Pere ve arkadaşları tarafından çekilen hat, Türk İslam Eserleri Arkeologları tarafından tescil edildi.

POSTANEDE İŞGAL EDİLDİ

PTT Tarih Komisyon Üyesi Makbule Akgül, 16 Mart 1920 günü İstanbul`un işgal edilmesiyle birlikte İngiliz askerlerinin Sirkeci Postanesi`ni de ele geçirdiklerini belirterek,`Her posta memurunun başına, Ankara`da bulunan Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşlarına İstanbul`dan mesaj gitmemesi için bir İngiliz askeri dikilmişti. Buna rağmen İhsan Pere ve arkadaşları canları pahasına postanenin ikinci kat muhabere salonundan bodrum katına gizli bir telgraf hattı çekmeyi başardı. Buradan da Ankara`ya çok önemli mesajları geçtiler` dedi.

EFSANE GERÇEK ÇIKTI

PTT Genel Müdürlüğü`nün oluşturduğu tarih komisyonu, bodrum katında ön bir inceleme yaptı. Yapılan araştırmalarda ucu kesilmiş eski bir hat bulundu. Bu hattın da söz konusu efsanevi hat olduğunu düşünen komisyon, tescil için Türk İslam Eserleri Müzesi`nden yardım istedi.

Türk İslam Eserleri Müzesi Arkeoloğlarıyaptıkları uzun çalışmaların ardından bulunan hattın Kurtuluş Savaşı yıllarında kahraman Türk postacılar tarafından çekilen tarihi hat olduğunu belirledi. Ancak kalın duvarlarla çevrili 100 yıllık postane binasında yapılan incelemede hattın diğer ucuna ulaşılamadı.

PTT Genel Müdürlüğü, Türk İslam Arkeoloğları tarafından da tescil ettirdikleri, Kurtuluş savaşımızda çok önemli yere sahip olan o hattı koruma altına alacak.

İLK MESAJ: `İSTANBUL İŞGAL EDİLDİ PAŞAM`

İhsan Pere ve Manastırlı Hamdi`nin kurduğu gizli posta teşkilatının bu hat sayesinde Ankara`da kurtuluş mücadelesi veren Mustafa Kemal Atatürk`e çektikleri ilk mesaj, `İstanbul işgal edildi paşam` oldu. Daha sonra yaşanan tüm gelişmeler ve kurtuluş savaşı için hayati önem taşıyan çok gizli telgraf mesajları bu hat sayesinde Ankara`ya ulaştırıldı.İngilizlerin posta temsilcisi olan Leon, bu kadar sıkı denetime rağmen Ankara`ya mesaj geçilmesini bir türlü önleyemedi. Tüm aramalara rağmen bu gizli hattı bir türlü bulamadılar. Ancak bir muhbir, hattı İngilizlere ispiyon etti. İspiyon edildiklerini anlayan İhsan Pere, İngilizlerden önce telgraf cihazını sökerek Fatih`te bulunan evinin çatısına kurdu. Bodrum kata inen İngiliz askerleri ucu kesilmiş boş hattı buldu.Mustafa Kemal Atatürk de savaş sırasında muhaberenin ne denli olduğu önemini anlatmak için, `Biz Kurtuluş Savaşını telgraf direkleriyle kazandık` demişti. İhsan Pere ve arkadaşlarının hayatları pahasına çektiği telfraf hattı savaşın kaderini değiştirecek çok önemli mesajlar Ankara`ya ulaştırdı. Atatürk Ankara ile İstanbul arasında haberleşmeyi hiç kesmeden sürdüren İhsan Pere ve Manastırlı Hamdi`nin de bulunduğu 220 posta memurunu İstiklal Madalyasıyla ödüllendirdi.

Mustafa Kemal Atatürk bu hattın önemini Nutuk`ta da şöyle belirtti:

NUTUK

1919 – 1927

`Manastırlı Hamdi Efendi

Bu vatansever ve cesur, Manastırlı Hamdi Efendi olmasaydı, İstanbul felâketinden haber almak için, kimbilir, ne kadar çok beklemek zorunda kalacaktık. İstanbul`da bulunan nâzır, milletvekili, komutan ve teşkilâtımızdan bir kimsenin çıkıp da bize vaktinde haber vermeyi düşünememiş olduğu anlaşılıyor.Demek ki, hepsini heyecan ve korku bürümüştü. Bir ucu Ankara`da bulunan telin İstanbul`da bulunan ucuna yanaşamayacak kadar şaşkın bir duruma gelmiş olduklarına hükmetmek, bilmem ki doğru olur mu? Telgraf memuru Hamdi Efendi, daha sonra Ankara`ya gelerek karargâhımız telgraf memurluğunu yapmıştır. Kendisine borçlu olduğum teşekkürü burada açıkça ifade etmeyi millî ve vatanî görevlerimden sayarım.`